یک سؤال رایج میان معامله گران بازار فارکس و سهام این است که آیا سطوح فیبوناچی اصلاحی واقعاً مؤثر هستند و میتوان از آنها برای معاملات استفاده کرد؟ در این مقاله میخواهیم نحوه استفاده از سطوح فیبوناچی (Fibonacci Retracement) به همراه پرایس اکشن را بررسی کنیم و از آن برای بالا بردن شانس موفقیت معاملات استفاده کنیم.
نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی
برای نشان دادن نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی، بهترین روش استفاده از مثالهای واقعی بازار است. در تصویر زیر (نمودار روزانه GBPJPY) فیبوناچی اصلاحی از پایینترین کف قیمتی تا بالاترین اوج قیمتی رسم شده است. هر چند اوج و کفهای زیادی در این حرکت صعودی وجود دارند، اما این دو نقطه برجستهترین اوج و کف در این نمودار هستند. البته این بدان معنا نیست که شما نمیتوانید از فیبوناچی اصلاحی در نوسانات کوچک استفاده کنید. اما در صورتی که از تایم فریمهای بالا (بازه زمانی هفتگی، روزانه) استفاده میکنید، بهتر است از بالاترین اوج قیمتی و پایینترین کف قیمتی فیبوناچی اصلاحی را رسم کنید.
به محض اینکه فیبوناچی اصلاحی را در حرکت صعودی GBPJPY رسم کنید، مشخص خواهد شد که چندین سطح کلیدی (حمایتی/مقاومتی) در بازار وجود دارد. بدین ترتیب میتوانید تصمیم بگیرید که کدام یک از این سطوح فیبوناچی با سطوح پرایس اکشن انطباق دارند.
ملاحظه میکنید که در تصویر بالا، سطوح ۳۸٫۲، ۵۰ و ۶۱٫۸ درصد فیبوناچی اصلاحی با اوج و کفهای موج صعودی انطباق دارند، در نتیجه انتظار میرود که جفت ارز به این سطوح واکنش نشان دهد.
سطوح فیبوناچی و پرایس اکشن
هر چند فیبوناچی اصلاحی ابزار خوبی است اما نباید به تنهایی در بازار استفاده شود. به عنوان مثال تصور نکنید که بازار فقط به سطح ۵۰ درصدی برخورد کرده و به آن واکنش نشان میدهد. از سطوح فیبوناچی میتوان برای یافتن سطوحی که با یکدیگر انطباق دارند استفاده کرد (اصل انطباق). اگر سطوح کلیدی پرایس اکشن را قبلاً مشخص کرده باشید، میتوانید از فیبوناچی اصلاحی استفاده کنید تا سطوح کلیدی شما تائید شوند. بدین منظور که انطباق فیبوناچی اصلاحی با سطوح پرایس اکشن نشانگر درستی سطوح تعیین شده است.
در نمودار بالا مشاهده میکنید که سطوح حمایتی و مقاومتی (سطوح پرایس اکشن) GBPJPY رسم شده و بازار به آنها واکنش نشان داده است. با ترسیم فیبوناچی اصلاحی میتوانید انطباق بین سطوح فیبوناچی و سطوح حمایتی/مقاومتی را به دست آورید.
طبق تصویر بالا، وقتی سطوح فیبوناچی را رسم کنیم، بلافاصله مشخص خواهد شد که سطوح ۲۳٫۶ و ۵۰ درصدی با سطوح کلیدی پرایسن اکشن که قبلاً شناسایی کرده بودیم، انطباق دارند. این امر به ما اطمینان میدهد که بازار به این سطوح واکنش نشان خواهد داد و در صورت برخورد بازار به آنها باید با افزایش تقاضا مواجه شویم.
استفاده از سطوح فیبوناچی برای یافتن حمایت و مقاومت
علاوه بر استفاده از سطوح فیبوناچی برای تائید سطوح کلیدی پرایس اکشن، میتوانید این ابزار را برای یافتن سطوح اصلی نیز به کار بگیرید. اما باید در استفاده از این روش احتیاط کنید، چون سطوح فیبوناچی میتوانند شما را به اشتباه بیندازند.
شاید اولین کار برای استفاده مؤثر از فیبوناچی اصلاحی، به کار گیری آن در تایم فریمهای بالا مثل نمودار هفتگی است. البته بدین معنا نیست که چون سطوح کلیدی را در نمودار هفتگی شناسایی کردهایم، باید در این بازه رمانی نیز معامله کنیم.
در تصویر زیر نمودار هفتگی GBPJPY را مشاهده میکنید که بدون رسم فیبوناچی، میتوان گفت نرخ ۱۴۸ یک سطح قیمتی اصلی برای بازار است.
اگر فیبوناچی اصلاحی را برای موج صعودی رسم کنید، میتوانید ببینید که آیا سطح کلیدی دیگری وجود دارد که از دست دادهاید یا نه؟
اولین چیزی که به چشم میخورد عدم تطابق دقیق اصلاح ۵۰ درصدی و سطح کلیدی مشخص شده است. اما در این امر مشکلی نیست. به خاطر داشته باشید که سطح کلیدی پرایس اکشن میتواند کمی بالاتر یا پایینتر از سطوح فیبوناچی باشد.
در مورد بعدی به بررسی سطوح ۲۳٫۶، ۳۸٫۲ و ۶۱٫۸ درصد فیبوناچی میپردازیم تا ببینیم که آیا سطح کلیدی دیگری نیز وجود دارد؟ به نظر میرسد که سطح ۶۱٫۸ درصدی، یک سطح قیمتی مهم به ما بدهد. از این رو زمانی که یک خط افقی منطبق بر سطح ۶۱٫۸ درصدی رسم کنیم و در نمودار زوم اوت کنیم، خواهیم دید که سطح ۶۱٫۸ درصدی با یک سطح حمایتی/مقاومتی در گذشته انطباق دارد و بازار به این سطح کلیدی واکنش نشان داده است. (تصویر زیر)
با هم ترکیب کنید
با توجه به مطالب بالا، حالا نوبت سیگنال یابی در محل تلاقی سطوح پرایس اکشن و فیبوناچی است. به مثال زیر توجه کنید:
طبق نمودار بالا، کاملاً واضح است که سطح ۵۰٪ فیبوناچی با اوجهای قیمتی اخیر در بازه زمانی روزانه انطباق دارد. بنابراین بهتر است که این سطح قیمتی را در نمودار خود رسم کنید و در صورت برخورد بازار به محدوده ۵۰ درصد فیبوناچی، منتظر بازگشت نزولی بازار بمانید.
در ادامه وقتیکه بازار به محل انطباق اصلاح ۵۰ درصدی و سطح کلیدی پرایس اکشن رسیده است، پین بار نزولی روزانه تشکیل داده است.
نمودار روزانه USDCAD یک مثال عالی از چگونگی ترکیب فیبوناچی اصلاحی و سطوح کلیدی پرایس اکشن همراه با صدور سیگنال فروش پرایس اکشن بود. هم چنین توجه کنید که در نمودار بالا، بازار بعد از شکلگیری پین بار نزولی تا اصلاح ۲۳٫۶ درصدی سقوط کرده و در ادامه از سوی این سطح نیز حمایت شده است.
نکات کلیدی
- همیشه فیبوناچی اصلاحی را با سایر استراتژیها و تکنیکهای پرایس اکشن ترکیب کنید تا نتیجه خوبی از معاملات بگیرید. هرگز کورکورانه و بدون ترکیب عوامل دیگر با سطوح فیبوناچی وارد معامله نشوید.
- سطوح فیبوناچی را به عنوان تائیدیِ سطوح کلیدی پرایس اکشن در نظر بگیرد.
- از فیبوناچی اصلاحی میتوان برای شناسایی سطوح کلیدی که ممکن است در هنگام تحلیل نادیده گرفتهاید استفاده کرد، اما در تأیید صحت سطح کلیدی پرایس اکشن دقت کنید.
- پس از شناسایی منطقه تلاقی (محل انطباق سطوح فیبوناچی و پرایس اکشن) منتظر صدور سیگنال پرایس اکشن باشید تا در جهت روند غالب معامله کنید.