کریپتوکارنسی (رمزارز) چیست؟

رمزارز، بیت کوین و اتریوم چیست؟

ساده‌ترین تعریف برای توصیف بیت کوین این است که بگوییم بیت کوین یک “ارز دیجیتال Digital currency” است، ولی از دید دقیق و فنی بهتر است بگوییم که “بیت کوین یک ارز رمزنگاری Cryptocurrency شده غیرمتمرکز Decentralized است”، اما این به چه معنی است؟

از زمانی که بیت کوین در سال ۲۰۰۹ متولد گردید و به بازارهای مالی جهان معرفی شد سعی شد مرزبندی و تقسیم بندی های مشخصی چه از نظر قانونی و چه از نظر تعاریف برای ارزهای مجازی Virtual Currency انجام شود، برای این منظور بانک مرکزی اتحادیه اروپا ECB در سال ۲۰۱۲ بر پایه دو اصل، یکی “وضعیت قانونی (سیستم نظارتی)” و دیگری “شکل و شمایل فیزیکی پول” تقسیم بندی ارائه نمود که تا این لحظه نیز قابل استناد است. این تقسیم بندی را به صورت شماتیک در جدول زیر مشاهده می کنید.

بیت کوین چیست؟ طبقه بندی ECN برای بیت کوین و ارزهای دیجیتال کریپتو کارنسی و دیگر ارزهای مجازی

بیت کوین چیست؟ طبقه بندی بانک مرکزی اتحادیه اروپا ECN برای بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال

وضعیت قانونی ارزها:

ارزها یا تحت آیین نامه های نظارتی و قانونی دولت ها هستند که در این حالت به آنها ارزهای نظارتی (رگوله) Regulated می گوییم، مانند دلار آمریکا، پوند انگلیس و ین ژاپن، و یا خارج از نظارت و کنترل های قانونی دولت ها هستند که در این حالت آنها را ارزهای غیر نظارتی (غیر رگوله) Unregulated می نامیم، لازم است بدانید که ارزهای غیر رگوله یا به صورت “غیر متمرکز” اداره می شوند (Decentralized) و یا به صورت “متمــرکــز” (Centralized). در ادامه بحث به تفوات این دو اشاره می شود.

شکل و شمایل پول:

از زمانی که کامپیوترها و شبکه های اینترنتی در سیستم های مالی و بانکی راه پیدا کرده اند علاوه بر پول هایی که به صورت فیزیکی مانند اسکناس ها و یا سکه های رایج دست به دست می شوند، ارزهای مجازی نیز به بازارهای مالی راه پیدا کرده اند، در واقع ارزهای مجازی Virtual Currency به عنوان “واسطه هایی” برای مبادلات هستند که توسط نرم افزارها و برنامه های کامپیوتری “خلق و کنترل” می‌شوند، از همین دیدگاه می توان گفت که ارز های دیجیتال (Digital currency) ارزهایی هستند که به صورت الکترونیکی تولید، ذخیره و منتقل می‌شوند و مبنای آنها صفر و یک است، به عبارت دیگر ارزها یا به صورت اسکناس و سکه قابل لمس هستند (پول فیزیکی) و یا به صورت صفر و یک (ارز دیجیتال) بوده و غیر فیزیکی و غیر قابل لمس می باشند.

ارزهای متمـرکـز و غیر متمرکز:

ارز غیر متمرکز (Decentralized) به این معنی است که آن ارز اداره کننده مرکزی ندارد و کارفرما یا مسئول مرکزی در اداره این نوع ارز دخالتی نداشته و افراد می‌توانند بدون واسطه و مستقیم در آن عمل کنند، به عبارت دیگر غیر متمرکز بودن باعث کنترل ناپذیری این گونه ارزها شده است.

لازم است بدانید تا زمانی که بیت کوین متولد نشده بود، تمامی ارزهای مجازی به صورت متمرکز (Centralized) اداره و توسط یک نهاد مرکزی کنترل می‌شدند (منظور کنترل فنی است با نظارت قانونی فرق دارد) اما با ظهور بیت کوین شکلی از ارزهای دیجیتال پا به عرصه نهادند که “اداره کننده مرکزی” نداشتند و غیرمتمرکز هدایت می شدند، از این رو بیت کوین نیز یک ارز “غیر متمرکز” محسوب می گردد و این ویژگی غیر متمرکز خود را مدیون به کار گیری تکنولوژی خاصی به نام زنجیره بلوکی یا بلاک چین Blockchain می باشد.

زنجیره بلوکی Blockchain:

بلاک چین شبکه ای از پایگاه داده ها است، در واقع پایگاه داده ها (data base) یک بانک اطلاعاتی محسوب می شود که اطلاعات (داده ها) در آن با ساختاری منظم ذخیره سازی می شود. در شکل “معمولی” پایگاه داده ها (شکل غیر بلاک چینی) اطلاعات می توانند بر روی مجموعه ای از سرورها ذخیره سازی شود، به عبارت دیگر داده ها (مثلا اطلاعات پسورد ایمیل شما) بر روی سرورهای سازمانی متعلق به یک “نهاد خاص” نگاهداری و ذخیره می گردد و هر زمان “صاحب سرور” اراده کند می تواند این اطلاعات را پاک کند و یا در آنها دخل و تصرف انجام دهد، در صورتی که اگر از فناوری پایگاه داده های بلاک چین (زنجیره بلوکی) استفاده شود محل ذخیره و نگاهداری اطلاعات می تواند دیگر بر روی یک سرور یک “نهاد خاص” نباشد و داده ها به شکلی توزیع شده و غیر متمرکز بر روی هر کامپیوتر متصل به شبکه بلاک چین ذخیره سازی می گردد. فناوری بلاک چین شبکه ای از پایگاه داده ها (data base) را ایجاد می کند که هم غیر متمرکز است و هم از امنیت بالایی برخوردار است.

در شکل زنجیره بلوکی “بلاک چین” دیتابیس یا پایگاه داده روی یک یا چند سرور خاص قرار ندارد بلکه اطلاعات روی تمام کامپیوترهایی که به شبکه متصل هستند، توزیع شده است و اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم میان همه اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می‌شوند. در واقع در “بلاک چین” کاربران شبکه، “مالک اطلاعات” پایگاه داده هستند و اطلاعات روی “بلاک چین” قابل پاک کردن و یا تغییر دادن نیست. از سوی دیگر در پروسه زنجیره بلوکی در زمان نقل و انتقال اطلاعات از یک بلوک به بلوک دیگر نوعی از عملیات رمزنگاری (cryptography) صورت می گیرد که امنیت انتقال داده ها را بالا برده و امکان حذف و دستکاری اطلاعات را از بین می برد، به همین دلیل به آندسته از ارزهای دیجیتالی که از فناوری بلاک چین و رمزنگاری در خلق آنها استفاده شده است، کریپتوکارنسی Cryptocurrency می گوییم.

پس در یک جمع‌بندی می توانیم بگوییم که “بیت کوین” یک ارز دیجیتال غیر رگوله، غیر متمرکز و رمزنگاری شده است، و در طبقه بندی ارزها در جایگاه یک ارز رمزنگاری شده یا کریپتوکارنسی قرار می گیرد. امروزه برای ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده معادل های فارسی مختلفی به کاربرده می شود مانند ارز رمزپایه، ارز رمزینه، ارز دیجیتال و یا رمزارز؛ که همگی آنها به اصل کریپتوگرافی در زنجیره بلوکی این ارزها دلالت دارند.


تحلیل‌های بیت کوین، اتریوم و سایر کریپتو کارنسی‌ها را از اینجا دنبال کنید