مدیریت معامله در بازار فارکس مهم‌ترین عامل موفقیت در این بازار است. مدیریت معامله می‌تواند شما را به یک معامله‌گر موفق و حرفه‌ای تبدیل کند و یا اینکه شما را بازنده این بازار کند. بعد از اینکه استراتژی معاملاتی و تحلیلی خوبی مثل پرایس اکشن را یاد گرفتید، باید نحوه مدیریت معامله یا پوزیشن باز را هم یاد بگیرید. اکثر معامله گران تازه‌کار توجهی به مسئله مدیریت معامله ندارند. اگر به فکر مدیریت معامله نباشید، بعد از مدتی خواهید دید که چگونه کل حسابتان از بین می‌رود. اگر معامله مدیریت نشود، حتی بهترین سیگنال معاملاتی هم با ضرر بسته خواهند شد. اما چگونه یابد معامله را مدیریت کرد؟ چه زمانی باید حد ضرر را نگه داشت و چه زمانی باید حد ضرر را تغییر داد؟
اشتباهات رایج در مدیریت معامله
اکثر اشتباهات مدیریتی معامله گران نتیجه تصمیمات احساسی است. آیا تا به حال شده که دلیل ورودتان به معامله جدید تنها به این خاطر بوده باشد که معامله قبلی در سود بوده است؟ یا حد ضرر را به فاصله دورتری از محل ورود به معامله قرار دهید، چون‌که “مطمئن” هستید بازار از محدوده خاصی باز خواهد گشت و معامله در سود بسته خواهد شد؟ تا به حال شده که حد سود را افزایش دهید، تنها به این خاطر که معامله وارد سود شده است؟ شده که معامله را در سطوحی ببندید که نسبت ریسک به ریوارد کمتر از دو داشته باشد؟ در حالی که بعد از بستن معامله، بازار در جهت مطلوب شما به حرکت خود ادامه داده باشد؟ همه این تجربیات تلخ در معامله گران تازه‌کار دیده می‌شود. دلیل چنین تصمیمات اشتباهی نداشتن برنامه قوی مدیریت معامله و تصمیمات احساساتی است.
اگر معامله بازی در بازار نداشته باشید همه این تصمیمات احمقانه به نظر می‌رسند! اما همین‌که وارد معامله‌ای شوید و برنامه‌ای برای مدیریت آن نداشته باشید، شما هم این اتفاقات را تجربه خواهید کرد. مدیریت معامله یک علم قطعی نیست، اما می‌تواند تأثیر بسزایی بر عملکرد شما داشته باشد و بسیاری از تصمیمات اشتباهی که شاید در حین باز بودن معامله به ذهن شما خطور کند را از بین ببرد.
کاهش یا افزایش میانگین حجم خرید یا فروش
اجازه دهید تا در این بخش در رابطه با خرید یا فروش مرحله‌ای حرف بزنیم. فرض کنید به‌جای اینکه یکجا و از یک قیمت خاص وارد معامله شوید، حجم معامله را به چند بخش تقسیم می‌کنیم و از چند سطح قیمتی مختلف وارد معامله شوید. شما باید پیش از اینکه وارد معامله شوید باید تصمیم نهایی را گرفته باشید. شما باید وضعیت فعلی بازار را تحلیل کنید و تصمیم بگیرید که منطقی‌ترین محل برای خروج از بازار کجاست و آیا باید به معاملات خود بیفزایید یا خیر؟ همه این تصمیمات باید پیش از ورود به معامله اتخاذ شوند.
اگر می‌خواهید وارد بازاری با روند قوی شوید، شما باید پیش از اجرای معامله تصمیم گرفته باشید که از حد ضرر متحرک استفاده کنید و در سطوح مشخصی دوباره وارد معامله شوید. به طور مثال اگر بازاری در روند صعودی قوی قرار دارد و شما وارد معامله اول شده‌اید، زمانی می‌توانید معامله دوم را انجام دهید که معامله قبلی در سود باشد و در عین حال روند قوی بازار ادامه داشته باشد. در این صورت می‌توانید از محل پایان اصلاح‌های نزولی به دنبال معامله خرید دوم باشید و یا اینکه با شکست اوج قبلی بازار معامله خرید جدیدی را باز کنید. در بازار سهام معمولاً از این روش برای کاهش میانگین قیمت خرید سهام استفاده می‌کنند، اما در بازار فارکس از این استراتژی مدیریت معامله برای مدیریت حجم معاملات استفاده می‌کنند. شما به تدریج حجم معامله را بالا می‌برید. عکس این استراتژی را هم می‌توان در روندهای نزولی اجرا کرد. حتماً توجه داشته باشید که در بازارهای بدون روند استراتژی معاملات پله‌ای چندان جالب نخواهد بود و هیچ‌گاه وارد معامله جدید نشوید، مگر اینکه حد ضرر معامله قبل در محدوده سوددهی باشد.
علاوه بر اینکه شما می‌توانید به حجم معاملات اضافه کنید، راه دیگر و کم ریسک تری هم برای مدیریت معاملات وجود دارد. شما وارد معامله اول می‌شوید و با حرکت بازار در جهت مطلوب شما، حد ضرر را به محدود سود انتقال می‌دهید، تا در صورتی که بازار در جهت مخالف شما حرکت کرد با سود نسبتاً خوبی از بازار خارج شوید. در واقع تنها با مدیریت حد ضرر می‌توانید معاملات را حتی در بدترین شرایط هم با سود ببندید. این کار باعث از بین رفتن ریسک معاملات می‌شود.
تکنیک دیگری که در مدیریت معاملات جواب می‌دهد، کاهش تدریجی حجم معامله است. تصور کنید که وارد معامله خرید شده‌اید و بازار توانسته به حد سود اول برسد، اما ریسک رسیدن به حد سود دوم خیلی زیاد است. معامله گران حرفه‌ای در چنین شرایطی بخشی از حجم معامله را می‌بندند و بخش دیگر آن را باز نگه می‌دارند با این امید که معامله تا حد سود دوم هم حرکت کند. شاید در نگاه اول این تکنیک غیرمنطقی باشد. چرا باید بخشی از معامله‌ای که می‌تواند تا حد سود نهایی حرکت کند را ببندیم؟ حقیقت امر این است که اگر بازار به حد سود نهایی نرسد و کل معامله هم باز باشد، به احتمال زیاد بخش زیادی از سود معامله از بین خواهد رفت و حتی ریسک بسته شدن معامله در محدوده زیان هم جدی خواهد بود. به همین دلیل بهتر است که همیشه بخشی از معامله را در حد سود اول ببندید و حد ضرر باقیمانده معامله را هم به محدوده سوددهی انتقال دهید (در معاملات خرید اگر حد ضرر در بالای محل ورود به معامله قرار گیرد، حد ضرر وارد محدوده سود دهی شده است. یعنی حتی با فعال شدن حد ضرر باز هم سود خواهیم کرد. در معاملات فروش هم باید حد ضرر را به مرور زمان به زیر محل ورود به معامله فروش انتقال دهیم).
دستور حد ضرر متحرک Trailing Stops
دستور حد ضرر متحرک یا همان Trailing Stops می‌تواند یکی از بهترین تکنیک‌های مدیریت معامله باشد. در این روش حتماً باید بازاری که در آن معامله می‌کنید، قویاً روند دار باشد. در این صورت می تواید فواصل ثابتی را برای دستور حد ضرر مشخص کنید و با حرکت بازار در جهت مطلوب شما، حد ضرر هم به اندازه تعیین شده حرکت کند. توجه داشته باشید که اگر بازار بدون روند باشد، استفاده از این روش کار اشتباهی خواهد بود. در بازارهای بدون روند بهتر است که حد ضرر با به طور دستی تغییر دهید و با حرکت بازار، آن را به نقطه سربه‌سر انتقال دهید.
در این میان روش‌های متنوعی برای پیاده‌سازی این تکنیک مدیریت معامله وجود دارد. به طور مثال در روندهای صعودی شاید معامله‌گر تصمیم بگیرد که حد ضرر معامله را تنها زمانی حرکت دهد که بازار به اندازه حد ضرر اولیه حرکت کرده باشد. در این صورت حد ضرر را به نقطه سربه‌سر معامله انتقال می‌دهد. این یعنی اگر بازار سقوط کند، باز هم معامله بدون زیان بسته خواهد شد.
عده‌ای دیگر از معامله گران ترجیح می‌دهند که حد ضرر معامله را به اندازه ۵۰ درصد فاصله بازار از اوج یا کف قبلی قرار می‌دهند. در این روش فضا برای مانور معامله زیاد خواهد بود، اما اگر بازار بر خلاف میل معامله‌گر حرکت کند، معامله با از دست رفتن بخش زیادی از سود بسته خواهد شد. همچنین شما می‌توانید از میانگین‌های متحرک هم برای تعیین محل حد ضرر استفاده کنید. برخی از معامله گران از میانگین متحرک نمایی ۲۱ روز یا ۸ روز استفاده می‌کنند. یعنی حد ضرر معامله خرید در زیر این میانگین نمایی و حد ضرر فروش در بالای این میانگین متحرک قرار داده می‌شود.
انتقال حد ضرر به نقطه سربه‌سر معامله
هر چند همیشه نمی‌توان از این تکنیک برای مدیریت معامله استفاده کرد، اما در بازارهایی که نوسانات شدید است و بازار شاید سریعاً بر خلاف جهت مطلوب معامله‌گر حرکت کند، می‌تواند ایده خوبی باشد. در این روش بعد از اینکه معامله در جهت مطلوب شما حرکت کرد، حد ضرر را به محلی انتقال می‌دهید که اگر معامله در آن نقطه بسته شود، نه ضرری در کار باشد نه سودی. یکی از معایب این تکنیک، از بین رفتن سودهای بلندمدت در معاملات است. اگر این تکنیک به درستی استفاده نشود، معامله فضای کافی برای حرکت نخواهد داشت و در نتیجه معامله بدون بازدهی بسته خواهد شد و حتی سودهای احتمالی را هم از دست خواهید داد.
این تکنیک نشان می‌دهد که مدیریت معاملات زنده چقدر مهم است. وقتی وارد بازار شدید می‌توانید حد سود و حد ضرر را مشخص کنید و دیگر نگاهی به معامله نیندازید. این روش در معاملات کوتاه‌مدت جواب می‌دهد. اما در معاملاتی که طبق روند باز شده‌اند و انتظار دارید که مدت‌زمان نسبتاً بیشتری باز بمانند، بهتر است که حتماً به فکر مدیریت آن باشید. برخی از معاملات تنها برای نوسانات محدود بازار اجرا می‌شوند و برخی دیگر برای سود بردن از روند بازار است. باید پیش از ورود به معامله، بتوانید این ویژگی را تشخیص دهید. معامله‌ای که تنها برای سود بردن از یک نوسان محدود باز شده باید با انتقال حد ضرر به نقطه سربه‌سر مدیریت شود.
تا جایی که می‌توانید از هر معامله‌ای سود کنید!
یکی از ویژگی‌های خوب معامله گران حرفه‌ای این است که سعی می‌کنند از هر معامله‌ای سود کنند. شما باید همیشه تلاش کنید تا هر معامله سودی به دست آورید. تفاوت زیادی بین معامله‌گری که امیدوار است تا سود خوبی بکند و معامله‌گری با واقعیت روبرو می‌شود وجود دارد. پیش از اینکه وارد معامله شوید از خودتان بپرسید که “اگر واقع‌بینانه نگاه کنیم، بازار تا کجا می‌تواند حرکت کند؟” بخشی از تخمین صحیح هدف قیمتی نهایی بازار به قدرت شما در تحلیل بازار بستگی دارد و همیشه به یاد داشته باشید که تا وقتی وارد معامله نشده‌اید، احساسات شما نقش کمتری در تصمیمات شما خواهند داشت. به همین دلیل همیشه پیش از ورود به معامله، اهداف منطقی معامله را مشخص کنید.
